ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΧΕΛΙΔΟΝΑΣ
Χιλιδόνα έρχιτι απ? τη μαύρη θάλασσα
Θάλασσα ιπέρασι ,τη φουλιά του μέλισι.
Έκατσι κι λάλισι,?εμαθι τα γράμματα,
γράμματα βασιλικά που μαθαίνουν τα πιδιά.
Δάσκαλους μας έστειλι να μας δώστι πέντι αυγά
κι αν δεν έχτι πέντι αυγά δώστι μας την κλουσαριά
να γιννάει και να σέρνει τα πουλιά.
Μάρτης μας ήρθι κι άλλους μας ήρθι,
τα λουλούδια ανθίζουν, τόπους μυρίζει,
εξοχή κι χαρά κι καλή νοικοκυρά
κι του χρον.
Τα παιδιά της Ε΄ και Στ΄ τάξης του σχολείου μας κρατώντας ξύλινα ομοίωματα χελιδόνας, καθώς και στολισμένα καλάθια για να μαζεύουν τα αυγά, γύρισαν από σπίτι σε σπίτι σ' όλο το χωριό τραγουδώντας τη χελιδόνα . Οι νοικοκυρές υποδεχθηκαν τα παιδιά και τους έδωσαν χρήματα και αυγά. Είναι σημαντικό ότι το έθιμο αυτό επιβιώνει από τους αρχαίους Έλληνες και σε άλλα μέρη της πατρίδας μας όπως στη Θράκη και στα Δωδεκάνησα. Πρόκειται για τα λεγόμενα «χελιδονίσματα» τα ανοιξιάτικα κάλαντα.
Το τέλος του χειμώνα και τον ερχομό των χελιδονιών γιόρταζαν τα παιδιά από την αρχαιότητα με τα "χελιδονίσματα". Ο συγγραφέας Αθηναίος (2ος αιώνας μ.Χ.) έχει διασώσει ένα "χελιδόνισμα" που τραγουδούσαν τα παιδιά στη Ρόδο. Κρατώντας ένα ομοίωμα χελιδονιού, τριγύριζαν στην πόλη και ζητούσαν φιλέματα.
Στα πρώτα βυζαντινά χρόνια, το "ελληνικό" έθιμο της χελιδόνας θεωρήθηκε ειδωλολατρικό και στην αρχή απαγορεύτηκε από την εκκλησία. Παρ' όλα αυτά όμως τα παιδιά συνέχιζαν να τραγουδούν τον ερχομό της άνοιξης και έτσι το έθιμο διατηρήθηκε όπως ακριβώς και στην αρχαιότητα. Σε κάθε μεριά της Ελλάδας, την 1η του Μάρτη τα παιδιά ξεχύνονταν στους δρόμους για να καλωσορίσουν τα χελιδόνια τους, τους αγγελιοφόρους της άνοιξης. Κρατούσαν στα χέρια τους ένα ξύλινο χελιδόνι και του κρεμούσαν στο λαιμό κουδουνάκια . Πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και έλεγαν τα "χελιδονίσματα" ενώ τα κουδουνάκια συνόδευαν το τραγούδι τους.
Ο Μάρτης είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης
Οι μητέρες δένουν ακόμα και σήμερα στα χέρια των παιδιών τους ένα βραχιόλι από πολύχρωμες κλωστές, που το λένε «μάρτη», για να μην τα «μαυρίσει» ο ήλιος. Επίσης αυτή μέρα βγαίνουν από την εξώπορτα του σπιτιού με την πλάτη. Είναι ένα μαγικό προφύλαγμα για τη νέα εποχική περίοδο. Το περίδεμα αυτό το φορούσαν τα παιδιά ως τη Ανάσταση ή ώσπου να δουν το πρώτο χελιδόνι.